Kruispunten en voorrang: wat zijn de regels?

Weet jij precies wat je moet doen als je een kruispunt nadert? Voor veel beginnende bestuurders zijn kruispunten een spannend onderdeel van het verkeer. Logisch, want er zijn verschillende soorten kruispunten en dus ook verschillende voorrangsregels. In deze blog leggen we het je stap voor stap uit, zodat jij zelfverzekerd en veilig de weg op gaat.

Wat is een kruispunt?

Een kruispunt is een plek waar twee of meer wegen elkaar kruisen. Hier kom je andere weggebruikers tegen, dus is het extra belangrijk dat je goed weet wie voorrang heeft om ongelukken te voorkomen. Er zijn 2 soorten kruispunten:

Gelijkwaardig kruispunt: geen verkeersborden, lichten of tekens. Hier geldt de regel dat rechts voorrang heeft.
Ongelijkwaardig kruispunt: hier zijn wél verkeersborden, lichten of tekens. Deze geven duidelijk aan wie voorrang heeft.

Verschillende soorten kruispunten

Tijdens je rijlessen kom je verschillende soorten kruispunten tegen. De meest voorkomende zijn:

Viertakskruispunt: dit is het klassieke kruispunt dat het verkeer vanuit 4 kanten komt. Dit lijkt ook vaak op een + of x
Rotonde: een rotonde is eigenlijk een rond kruispunt. Hierbij heeft vrijwel altijd het verkeer op de rotonde voorrang en kan het ook meer dan 4 afritten hebben.
T-splitsing: dit is een kruispunt waarbij het verkeer van 3 kanten komt. Soms is het ook wel een Y-splitsing. Ondanks dat het niet op een standaard kruispunt lijkt, gelden hier wel de standaard voorrangsregels van een kruispunt.
Bajonetkruising: twee T-splitsingen vlak achter elkaar, je rijdt in een S-vorm naar de overkant.
Kwadrantkruispunt: extra verbindingsweg tussen 2 hoofdwegen voor betere doorstroming.
Voorrangsplein: combinatie tussen een kruispunt en rotonde. De hoofdweg heeft altijd voorrang.
Verharde en onverharde weg: op de verharde weg heb je altijd voorrang t.o.v. verkeer van een onverharde weg.

💡 Tip: Net begonnen met rijlessen? Bekijk ook onze blog met 12 tips voor je eerste rijles.

Verschil tussen gelijkwaardig en ongelijkwaardig kruispunt

Gelijkwaardig kruispunt

Geen borden of lichten.
Hoofdregel: verkeer van rechts heeft voorrang.
Geldt ook voor fietsers en scooters.

Ongelijkwaardig kruispunt

Herkenbaar aan haaientanden, verkeersborden of verkeerslichten.
Deze geven aan wie voorrang heeft.

Voorrangsregels gelijkwaardig kruispunt

Bij een gelijkwaardig kruispunt is het belangrijk dat je de basisregels goed kent. Vaak zijn er geen borden of lichten.

3 basisregels:

Verkeer van rechts gaat voor
→ Komt er iemand van rechts? Dan moet jij voorrang verlenen.
Rechtdoor op dezelfde weg gaat voor
→ wanneer het verkeer op dezelfde weg rechtdoor gaat heeft deze voorrang op afslaand verkeer. Dit geldt ook voor fietsers en voetgangers.
De korte bocht gaat voor de lange bocht
→ als jij linksaf gaat, maar het tegemoetkomend verkeer gaat rechtsaf (dezelfde kant op als jij), dan gaat je tegenligger voor. Deze heeft namelijk de korte bocht.

✅ Wil je ezelsbruggetjes leren? Lees onze blog over ezelsbruggetjes voor het theorie-examen.

Voorrangsregels ongelijkwaardig kruispunt

Zie je verkeerslichten of haaientanden? Dan geldt een andere aanpak:

Verkeerslichten

Volg altijd de lichten, ook als de algemene regels anders zouden zeggen.

Voorrangstekens en -borden

Driehoek met punt naar beneden = jij moet voorrang geven.
Haaientanden op de weg = voorrang geven.
Gele ruit = jij zit op de voorrangsweg.

Fietsers en voetgangers op kruispunten

Fietsers hebben voorrang als ze van rechts komen op een gelijkwaardig kruispunt.
Voetgangers hebben voorrang als jij afslaat en zij rechtdoor gaan.
Bij zebrapaden hebben voetgangers altijd voorrang.

🚶‍♀️ Meer weten? Bekijk onze uitleg over voorrang voor voetgangers.

Voorrang bij een T-splitsing

Wie voorrang heeft bij een T-splitsing hangt af van de borden of markeringen. Zijn die er niet?

Dan geldt: verkeer van rechts heeft voorrang.
Kom je van de zijweg, dan moet je meestal voorrang geven aan verkeer op de doorgaande weg.

Zeker worden van je voorrang? Oefen het met EduCar 🚗

Bij EduCar krijg je persoonlijke begeleiding, zodat je situaties zoals voorrang kruispunt snel onder de knie krijgt. Tijdens je rijles oefenen we uitgebreid met verschillende soorten kruispunten, van gelijkwaardig tot t-splitsingen met borden. Zo leer je niet alleen de theorie, maar pas je ‘m ook zelfverzekerd toe in de praktijk.

Wil je ook weten hoe je efficiënt terugschakelt of een hellingproef doet? Check dan ook onze uitleg over terugschakelen in de auto of de hellingproef in simpele stappen. Wil je ook zeker weten dat je alles goed toepast? Plan dan een gratis proefles, bekijk onze lespakketten of neem contact met ons op.